| مناسبت | روز | ماه | کتاب پیشنهادی | پدیدآور | مترجم | ناشر | تعداد صفحات |
| شهادت استاد مرتضی مطهری (1358 ه ش) - روز معلم | 12 | اردیبهشت | فر ایمان از فریمان (نگاره‌هایی درباره آیت الله شهید مطهری) | زینب عطایی | کانون اندیشه جوان | 140 | |
| ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها (173 هـ ق) و روز دختران | 20 | اردیبهشت | خانواده به توان دختر: جایگاه و نقش دختر در خانواده | امیرحسین بانکی پور فرد - فاطمه مالکی | حدیث راه عشق | ۱۶۸ | |
| روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان فارسی | 25 | اردیبهشت | شب گرفتن ماه: داستان زندگی حکیم ابوالقاسم فردوسی | ساتم الوغ‌زاده | محمدرضا سرشار | سوره مهر | 296 |
| روز ملی جمعیت | 30 | اردیبهشت | مامان! بابا! من غول نیستم! (آسیب‌های کاهش جمعیت و فرزندآوری و راه‌های مقابله با آن) | مسلم وافی، سعید شریف‌یزدی | دفتر نشر معارف | 192 |
فرِّ ایمان از فریمان: نگاره‌هایی درباره آیت الله شهید مطهری؛ پدیدآور: زینب عطایی؛ ناشر: کانون اندیشه جوان؛ تعداد صفحات: 140
آیت‌الله شهید مرتضی مطهری، فقیه، متفکر، فیلسوف و از شخصیت‌های فکری و سیاسی بود که با سخنرانی‌ها و آثار علمی و اعتقادی که داشت جوانان را از انحراف‌های عقیدتی و مبارزاتی دور نگه‌می‌داشت.
کتاب فرّ ایمان از فریمان نگاره‌هایی درباره زندگی این شخصیت ارزشمندو بزرگِ دینی معاصر است که در قالب داستانک، در 65 بخش، گردآوری شده. روایت هر داستانک در عین خلاصه بودن، برای جوانی که به دنبال شناخت مفاخر و آشنایی با تفکرات و الگو قرار دادن آنان است، به خوبی توانسته راه‌گشا و الهام‌بخش باشد.
در این اثر مطالبی بیان شده که کمتر کسی آنها را درباره استاد مطهری شنیده است، از ویژگی‌های فوق‌العاده والدین ایشان گرفته تا دوران تحصیل و فعالیت‌های علمی، زندگی خانوادگی و دوران مبارزه پیش از انقلاب و فعالیت‌های پس از انقلاب ایشان، نکاتی بیان شده که هم بسیار جذاب است هم خیلی به ندرت شنیده شده که همین امر نیز وجه تمایز مهم این اثر با آثار مشابه است.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
یک سال قبل از امضای فرمان مشروطه شیخ‌محمدحسین با دختر آخوندملاجعفر روحانی ازدواج کرد. همسر شیخ محمدحسین، زنی خوش‌سخن بود؛ اگر در یک جمع پانصدنفره هم نشسته بود، او بود که برای بقیه حرف می‌زد. هر چه را در زندگی شنیده و خوانده بود از حفظ بود. بعدها که پسرش، مرتضی، منبر می‌رفت هر شعری می‌خواند، مادر ادامه‌اش می‌داد و می‌گفت از کدام شاعر است. آن وقت مرتضی که دیگر برای خودش استادی شده بود می‌گفت: «ما یک‌صدم به مادر نرفته‌ایم.» طب سنتی را مطالعه کرده بود. تمام کتاب تحفه حکیم مؤمن را از حفظ بود. شصت سال در فریمان برای زن‌ها طبابت کرده بود بدون آنکه ردخور داشته باشد. پولی از مریض‌ها نمی‌گرفت...
خانواده به توان دختر (جایگاه و نقش دختر در خانواده)؛ پدیدآور: امیرحسین بانکی‌پورفرد – فاطمه مالکی جبلی؛ ناشر: انتشارات حدیث راه عشق؛ تعداد صفحات: 165
دختر بودن با همه پیچیدگی‌ها، حساسیت‌ها، ظرافت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فردش، لازم است که درست شناخته و درک شود. اگر در محیط خانواده این جایگاه به درستی درک و تکریم شود، می‌توان مطمئن بود که یک دختر در آینده و در مسئولیت‌های دیگر خود در جامعه، سهم شایسته خود را دریافت کند و نقش‌آفرینی مورد انتظار را داشته باشد. اما شناخت جایگاه و نقش دختری بیش از آ»که نیازمند دقت نظر والدین واعضای خانواده باشد، نیازمند نگاه دقیق و صحیح خود دختران است.
در این کتاب روی سخن با دختران نوجوان است و سعی شده شناخت جامعی از دختر بودن ارائه شود. سعی شده بدانیم او که ما را شایسته آفرینش دانسته، دختر را چگونه تصویر و توصیف کرده است و این مهمترین گام برای شناخت خود است. در ادامه کتاب به دنبال شناخت روابط متقابل اعضای خانواده و دانستن رسالت‌های دختران در خانواده است و راهکارهایی برای انجام درست این رسالت‌ها و مسئولیت‌ها پیشنهاد می‌دهد.
بیان جایگاه رفیع و کم‌نظیر دختر در قرآن کریم و سخن پیغمبر اکرم صلی الله علیه به شکلی که بسیاری از کسانی که اهل قرآن و حدیث هم هستند برایشان تازگی داشته باشد از مهمترین نقاط قوت کتاب محسوب میشود، چرا که در دل خود پاسخی محکم به بسیاری از اعتقادات سنتی و غلطی است که در این خصوص همچنان متأسفانه بعضاً رایج است.
همچنین ویژگی‌های منحصر به فرد دختران به خصوص در دوران بلوغ و چالش‌ها و مشکلاتی که با آن مواجه می‌شوند و تبیین ریشه‌های و دلایل مواجه شدن با چنین چالش‌هایی و راهکار برون‌رفت از بحران‌های ناشی از این چالش‌ها از دیگر نکات کاربردی و مفید کتاب محسوب میشود.
شب گرفتن ماه؛ پدیدآور: ساتم الوغ‌زاده؛ تلخیص و گردانیده: محمدرضا سرشار؛ ناشر: سوره مهر؛ تعداد صفحات: 296
«شب‌گرفتن ماه» تلخیص محمدرضا سرشار است از اثر «بسی رنج بردم» نوشته‌ی یکی از بزرگترین نویسندگان تاجیکستان ساتم الوغ‌زاده که حکایت داستانی تاریخی جذابی است از زندگی و زمانه‌ی حکیم ابوالقاسم فردوسی. محمدرضا سرشار این اثر را برای مخاطبان نوجوان به فارسی روان گردانیده است.
این اثر از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به عنوان یکی از کتاب های برگزیده سال جمهوری اسلامی ایران معرفی و از نویسنده آن تقدیر شد و بعدها سرشار این کتاب را برای نوجوانان ایرانی به فارسی برگرداند.
در این اثر هم سخن از درباریان و پادشاهان عصر فردوسی است نظیر مهران، حسین قتیب و به ویژه سلطان محمود و اوضاع قدرت در دربار ایشان و هم سخن از بزرگان فرهنگ و ادب پارسی در عصر فردوسی است، بزرگانی نظیر عنصری، فرخی، عسجدی و... هم سخن از اوضاع اجتماعی و سیاسی و فرهنگی مردمان عصر فردوسی. همچنین بیان فراز و فرودهای خاص دوران زندگی حکیم طوس و آرا و نظرات و موضع‌گیری‌ها و عقاید او و اینکه چه بخش‌هایی از شاهنامه را در چه اوضاع و احوالی نگاشته از دیگر ویژگی‌های مهم این اثر فاخر و ارزشمند درباره‌ی فردوسی طوسی است.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
مسابقه فکر، مهارت و ذکاوت، برای همه شوق آور بود.
فرخی رو به عنصری کرد وگفت: حضرت ملک الشع را شروع کنند. ما پیروی می‌کنیم.
- قبول. پس، شروع می‌کنیم.
عنصری دقیقه‌ای فکرکرد سپس گفت:
چون عارض تو،ماه نباشد روشن.
فرخی مصرع دو مرا گفت:
مانند رخت، گل نبود در گلشن
بعد از فاصله‌ای به اندازه یک نفس، عسجدی افزود:
مژگان ته میگذرکند از جوشن
فرخی، فرد و سیراب هم سابقه خواند:
استاد مقطع را از شما خواهش می‌کنیم.
فردوسی نمی‌توانست اجابت نکند. چشمان همه به او دوخته شده بود...
او، مصرع عسجدی را، با صدایی آهسته برای خود تکرار کرد. یک لحظه اندیشید و گفت:
مانند سنانِ گیو،در جنگِ پَشَن.
از اهل مجلس فریادهای تحسین به هوا برخاست.
مامان بابا من غول نیستم؛ پدیدآور: مسلم وافی – سعید شریف یزدی؛ ناشر: دفتر نشر معارف؛ تعداد صفحات: 192
واژه‌ی غول را ازکودکی وقتی می‌شنیدیم به یاد داستان‌های ترسناک می‌افتادیم؛ موجودی با شاخهای بلند و صورتی بد ترکیب و صدای هولناک؛ وقتی بزرگ‌تر شدیم برای ترساندن دیگران و منصرف کردن شان از موضوعی یا فردی از کلمه مثل غول هیا از غولبدتره استفاده می‌کردیم.
اما امروزه می‌بینیم که، حتی بدون ذکرنامغول،برخی، بعضی موضوعات را چنان ترسناک و سخت جلوه داده‌اندکه متأثر از آن برخی دیگر حتی فکرش را هم نمی‌کنند که بخواهند به طرف آن موضوعات بروند. یکی از این موضوعات فرزند و فرزندآوری است. مقوله‌ای که درگذشته نه چندان دور مهمان خانه‌ها بود و همه به وجودش و حضورش افتخارمی‌کردند!
ظاهراً ترس از فرزندآوری ریشه در تاریخ دارد. چنان چه قرآن کریم نیز درباره مشرکانی که اقدام به کشتن فرزندان شان می‌کردند از واژه ترس استفاده می‌کند: «وَلَاتَقْتُلُوا أَوْلَادَکمْ خَشْیةَ إِمْلَاقٍنَحْنُنَ رْزُقُهُمْوَإِیاکمْ إِنَّقَتْلَهُمْ کان َخِطْئًاکبِیرًا (اسراء:31)فرزندانتان را از بیم تنگدستی نکشید؛ ما به آنان و شما روزی می‌دهیم، یقیناًکشتن آنان گناهی بزرگ است.»
این ترس از فرزندآوری می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند ترس از عدم تأمین نیازهای اقتصادی، ترس از عدم تربیت صحیح، ترس از محدود شدن و به طورکلی ترس از آینده خود و فرزندان باشد.
در کتاب مامان! بابا! من غول نیستم! سعی شده ضمن تبیین شرایط موجود در حوزه جمعیت و آسیب‌های آن و ارائه راهکارهای مرتبط در جهت کاهش آسیب‌ها وترویج فرزندآوری به بررسی برخی از انواع ترس‌ها در مورد فرزندآوری و علل شان پرداخته و در نهایت راهکارهای مقابله با آن ترس‌ها بیان شود.
آنچه مقابله با روند کاهشی موالید را سخت‌تر می‌کند تبدیل شدن موضوعاتی نظیر مسئله کنترل جمعیت به ارزش فرهنگی است به شکلی که شعار موقتی «فرزند کمتر، زندگی بهتر» (که در رد مناسب بودنش به عنوان یک شعار موقّتی هم ردّیه‌های متقن فراوان است) به شعور و فرهنگ و ارزشی دائمی تبدیل شده. از سوی دیگر هم ایران تا وقوع فاجعه‌ی جمعیتی و گرفتاری به کهنسالی مطلق جمعیتی زمان ناچیزی دارد و از این نظر است که تبیین ابعاد مهم این مطلب مسئله‌ای بسیار مهم در زمان ماست!
کتاب سه بخش دارد، بخش نخست به ابعاد مختلف بحران جمعیت در ایران و تبیین پیامدهای شوم آن و راهکارهای خروج از این بحران پرداخته است. مهمترین موضوع بخش دوم، بحث راهکارهای معرفتی و بینشی لازم برای اصلاح نگرش نسبت به مقوله‌ی فرزندآوری است؛ بخش سوم نیز به بسیاری از شبهات و توجیهاتی که برای نپذیرفتن فرزندآوری بیان میشود با ادله‌ی عقلی و علمی و منطقی و نقلی پاسخ‌هایی در خور و اقناع‌کننده ارائه شده است. توجیهاتی نظیر: توان اقتصادی‌اش را نداریم؛ امکان تربیت صحیحش را نداریم؛ برای آینده‌اش نگرانیم؛ از نظر ذهنی و روانی توان پذیرش زحمات و مسئولیتش را نداریم و... در بخش پایانی نیز نویسنده به طور مفصل جایگاه و نسبت توکّل را با مسئله‌ی فرزندآوری و توکّل صحیح را در مقایسه با افراط و تفریط‌ها در این خصوص تبیین کرده است.
#کتابخوان-اردیبهشت-ماه-1403
